Jak działa mocznik w kosmetykach? Jego właściwości i zastosowanie

Mocznik powstaje w ludzkim organizmie jako produkt uboczny przemiany białek, który wydalamy wraz z potem i moczem. Z kolei w skórze występuje jako naturalny czynnik nawilżający. Do celów kosmetycznych wykorzystuje się syntetyczny odpowiednik mocznika – nietoksyczny i niealergizujący. Jak działa mocznik oraz jakie są jego właściwości i zastosowanie?

Mocznik – jak powstaje i jakie ma właściwości?

Chemik Friedrich Wöhler wyizolował mocznik na drodze reakcji chemicznej z cyjanianu amonu w 1828 r. To w zasadzie nie mocznik, lecz diamid kwasu węglowego, czyli karbamid – takich określeń używają chemicy i kosmetolodzy, a nazwa „mocznik” funkcjonuje w języku potocznym.
Mocznik to biały, bezzapachowy i krystaliczny proszek, który rozpuszcza się w wodzie i alkoholu. Do celów kosmetycznych otrzymuje się go z amoniaku i dwutlenku węgla.
Mocznik to humektant, czyli substancja o dużej zdolności pochłaniania wody. W swojej naturalnej postaci należy do grupy substancji określanych jako NMF, które odpowiadają za prawidłowe nawilżenie skóry. Początkowo jego zwartość w NMF wynosi około 7 procent, ale maleje z wiekiem.

Mocznik ma różne właściwości w zależności od stężenia:

• 2 procent – mocznik w takim stężeniu stymuluje regenerację naskórka, ponieważ przyspiesza podziały komórek w warstwie ziarnistej skóry. Najczęściej jest stosowany w kremach nawilżających i regenerujących.
• 3-10 procent – mocznik w takim stężeniu nawilża i zmiękcza skórę oraz zwiększa ilość wody w warstwie rogowej naskórka. Jest wykorzystywany między innymi w preparatach do stóp.
• 10 procent – mocznik w takim stężeniu ma działanie antybakteryjne. Występuje w tonikach do skóry trądzikowej.
• 10-30 procent – mocznik w takim stężeniu rozrywa wiązania wodorowe keratyny oraz zmiękcza skórę i zwiększa jej przepuszczalność. Ponadto ułatwia wnikanie w głąb skóry substancji aktywnych kosmetyków lub leków.
• 30-40 procent – mocznik w takim stężeniu złuszcza skórę, dlatego jest wykorzystywany w peelingach, kuracjach złuszczających oraz preparatach do skóry suchej i nadmiernie zrogowaciałej.
• 40-50 procent i więcej – mocznik w takim stężeniu ma działanie intensywnie złuszczające. Jest przepisywany na receptę przez dermatologów i stosowany w leczeniu poważnych chorób skóry, na przykład rybiej łuski, łuszczycy i atopowego zapalenia skóry.

Mocznik – zastosowanie

Przez wiele lat nazwa tego składnika zniechęcała kosmetologów do wykorzystywania go w pielęgnacji. Z tego powodu pierwszy krem z dodatkiem mocznika powstał dopiero w 1943 roku. Dziś mocznik jest powszechnie stosowany zarówno w kosmetykach przeznaczonych do codziennego użytku, jak i w kuracjach dermatologicznych.

Mocznik jest składnikiem różnych preparatów kosmetycznych:

• kremów (do twarzy, rąk i stóp),
• balsamów do ciała,
• maści,
• emolientów,
• toników do twarzy,
• szamponów i odżywek do włosów,
• past do zębów.

Ze względu na swoje właściwości nawilżające i umiejętność zatrzymywania wody w naskórku skutecznie pielęgnuje cerę suchą i atopową oraz skórę w okresie menopauzy, która z powodu spadku poziomu hormonów staje się wiotka i przesuszona. Ponadto mocznik poprawia kondycję skóry po długotrwałym opalaniu.

Co więcej, mocznik sprawdza się w przypadku innych typów cery, na przykład wrażliwej i alergicznej oraz trądzikowej. Dodatkowo wspomaga leczenie łupieżu, przesuszonych kolan i łokci oraz pękających pięt.

Na etykietach kosmetyków mocznik kryje się za różnymi nazwami. Najczęstsze z nich to:

• carbamide,
• carbamide resin,
• carbamimidic acid,
• carbonyl diamide,
• carbonyldiamine,
• isourea,
• 75 urea,
• pseudourea,
• ureaphil,
• ureophil,
• urevert.

Nie nazwa jest istotna, lecz stężenie. To ono decyduje o tym, jakie właściwości będzie miał mocznik w danym przypadku.